Akıllı Evin Kısa Geçmişi
Akılı Ev fikri ilk olarak 1980’lerin başında meydana çıktı. Türkiye’deki ilk program ise 1984 yılsinde yapılmıştır
İlk programlarda, sıradan her hangi bir fiziksel engeli olmayan insanların ev konforu düşünülmüştü. Üreticiler, bir sistemi bütününü birleşik etmeyi amaçlamamışlardı. Ancak, bireysel olarak denetim edilebilecek bir çok ürün çeşidi meydana çıktı(enerji denetim ünitesi, emniyet sistemi, ışık denetimcüleri gibi )
1993-Akıllı Ev Sistemleri: Bu çalışmada, ev otomasyonu ürünleri sınıflandırılmıştır. CEBus nokta mimarisi verilmiş ve bunun ayrıntılı açıklaması yapılmıştır.
1998-Ofis ve Ev amacıyla Telefonla Uzaktan Kontrol: Bu çalışmada, büro ve ev amacıyla bir uzaktan denetim sistemi telefon kullanarak tasarım edilmiş ve uygulanmıştır. Sistem DTMF telefon düzenine dayalı çalışmaktadır.
2004-DTMF Alıcısının Hızlı FourierTransform İle Analizi Ve Sinyal Algılaması: Bu çalışmada, performans değerlendirmesi ve DTMF alıcısının analizi amacıyla süratli fouriertransform algoritması kullanarak, yeni bir metot düşünülmüştür.
2006 – Vücut Hareketlerini Kullanarak Akılı Ev Kontrolü:Bu çalışma, akıllı evdeki ışık ve perde gibi nesnelerin beden hareketleri ile denetimüni önermektedir.
Akıllı Ev Otomasyon Sistemleri
Otomasyon; bir düzenin hazırlanan belirli bir senaryoya göre rastgele bir operatöre lüzum duymadan istenilen işlemleri gerçekleştirmesi olarak tanımlanabilir. Akıllı ev otomasyonu ise ev teknolojilerinin şahsa özel lüzumsinim ve isteklere göre uygulanmasıdır. Akıllı ev otomasyon sistemleri ile fazlası komut arka arkaya yerine getirilerek “senaryolandırma” alternatifi sağlanır.
Tüm perdelerin kapanması, ışıkların kısılması, alt katta alarmın döneme girmesi, televizyonun bir saat sonra kapatılması gibi normalde vakit kaybettirecek işlemler tek bir komutla yerine getirilebilir.
Isıtma ve Soğutma Sistemleri
Akıllı ev, yazları soğutma sistemi olarak, havalandırma sistemleri ile beraber ışık gölge yapısını da kullanarak, konut amacıylae giren güneş ışığının sera etkisini denetim altında tutup ısıyı denetler.
Isıtma soğutma düzeneğinin bütün değerleri bir ana bilgisayar doğrulusunda değerlendirilir
Her an ısı girişi ve çıkışı, hangi düzenin fazlasınluklu olarak kullanılması lüzumtiği gibi denetimler yapılmaktadır.
Akıllı Ev Aydınlatma Sistemleri
Akıllı ev aydınlatma sistemleri, konut içi atmosferini belirleyip ayarlayan ve bütün gün içersinde denetim edilen bir sistemdir. Evde iki tür aydınlatma kullanılır; mekan aydınlatması ve alan aydınlatması. Mekan aydınlatmasında, mekanın genel ışık seviyesi tespit edilir ve sıksık değişen dış bölge aydınlığı da hesaba katılarak ortalama bir değerde ışık üretilir ve ayarlanır.
Alan aydınlatmasında ise, faaliyetler ve efektler ön plandadır.
Örneğin; yemek masasındaki ışık seviyesi başka kısımlardan değişik olması lüzumludir ya da çalışma masasında aydınlık seviyesi belli bir değerin altında ya da üzerinde olmamalıdır. Sabah uyandığınızda, ayarladığınız saatte, panjurlarınız dilediğiniz kadar açılabilir. Balkonunuzdaki ya da bahçenizdeki tente güneş ışınlarına göre açılıp, rüzgâr şiddeti arttığında kapanır. Işık duyargaü ile güneşin batışı algılanır ve perdelerin kapanması, evde dilediğiniz ışıkların açılması sağlanır.
Uzun seyahatlerimizde panjur ve pencereler açılarak ev güneşlendirilir ya da havalandırılır
Geceleyin ışıklar bizim bulunduğunuz yerlerde otomatik olarak yakılır olmadığınız bölgelerde ise söndürülür.
Evdeki bütün lambaların ışık srandardı ayarlanabilir.
Lambaları tam parlaklıkları yerine daha düşük (%90) parlaklıkta yakarak, ampullerin ömrünü çoğaltır ve de enerji tüketimlerini %30 oranında azaltır
Etkileşim ve Multimedya Sistemleri
Konut içi etkileşim sistemlerine numune olarak, birtakım işlevlerine uzaktan kumanda edildiği çoklu ev içi telefon sistemi ve ısıtma sistemi gibi misaller verilebilir.
Bu sistemler, evin otonom sistemlerinin dışındaki, numune olarak pencerelerin açılıp kapatılması, perdelerin denetim edilmesi gibi etkileşim mekanizmalarıyla denetim edilebilen olaylardır.
Günümüzde insanlar birtakım işlerini evlerinden ya da işyerlerinden bilgisayar aracılığı ile yürütebilmektedirler.
Emniyet Sistemleri
Akıllı bir evin sağlayacağı güvenliğin classic alarm sistemlerine kıyasla en büyük avantajı, hırsızlık, yangın ya da su baskını gibi olayların gerçekleşmeden önlenebilmesidir. Emniyet sistemlerinin en mühim birimi, kullanıldığı hedefe göre; ses, titreşim, ışık, ısı vb. değişik halleri algılayabilirler…
Tüm algılayıcıları senkronize bir şekilde denetim eden bilgisayar destekli bir merkezi emniyet birimi, etkileşim sistemleri ile koordineli bir şekilde çalışarak bölgenin emniyet kuruluşlarına bağlanır ve böylelikle ev içi emniyet problemleri minimize edilir. Hareket algılayıcıları ile alanların ve mekanların güvenliğini sağlamak, ev içi ya da dışı mekanlarda sarfedilen bir sistemdir. Bu sistemde; ultrasonik dalgalar, mikro dalgalar, hareket algılayıcılar ve fotosel ışın kullanılır.
Yangın haline karşı sarfedilen duman dedektörleri ile, belli bir yoğunluğu aşan duman bir yangın tehlikesi olarak algılanır aynı anda hem alarm sinyali verilerek konut sakinleri durumdan haberdar edilir, hem de itfaiye örgütü olaydan haberdar edilebilir.
Çevre Güvenliği
Çevre emniyet sistemleri yapılırken, fazlası sistem ürünü ya da alternatif kullanılarak konutun etrafı denetim altına alınır.
Bu sistemler arasında;
Çevre kamera izleme sistemleri
Pencere ya da kapı etrafıne takılan dedektörler
Daire, bahçe ya da otopark kapı girişlerine takılan, en küçük hareketi algıladığında bile aktif duruma gelerek dilenen ışıkları yakan dedektörler sayılabilir.
Hırsıza Karşı Emniyet
Hırsızlığı önlemek amacıyla hareket algılayıcılar, kapı ve pencerelere yerleştirilen duyargaler ve kameralarla ev gözetim altında tutulur
Ev boş iken eve yaklaşan birisi bulunduğunda senaryolar yardımı ile ışıklar, müzik seti ya da TV gibi aygıtlar çalıştırılıp evin dolu bulunduğu izlenimi verilebilir ve hırsız uzaklaştırılır.
Gaz, Yangın, Su Taşkınına Karşı Emniyet
Sistem, adapte edilen gaz algılama, duman algılama, ısı algılama ve su algılama dedektörleri yardımıyla evde meydana gelebilecek mümkün yangın, gaz kaçağı ve su taşkını hallerinde döneme girerek alarm düzeneğinin çalışmasını sağlar.
Ev içersinde lüzumlu alarmlar verilerek yaşam sürdürenlar durumdan haberdar edilir, ev boş ise ev sahiplerine kısa mesaj yolu ile bilgi verilir
Evinizin akıllı olması amacıyla evinizde yapmanız lüzumen değişiklıkler
Evinizin “akıllı” duruma gelmesi amacıyla, belirli standart parçalar sahibi olan hazır sistemler bulunduğu gibi, bu sistemlere, lüzumsinimlarınız tarafında ve bütçenize ideal olarak eklemeler, çıkarmalar yapılabilir ya da alakalı firmaların sunmuş bulunduğu geniş ürün yelpazesinden, dilediklerinizi seçebilirsiniz.
Hazır sistemlerin fazlası bir ana denetim kutusu, bir denetim paneli, çeşitli algılayıcılar, aygıt denetleyicileri, uzaktan kumandalar ve bir telefon modülü içerir.
Akıllı Evlerde Kullanılan Yazılımların Genel Özellikleri
1.Gerçek vakitli çalışabilme.
2. Esneklik.
3. Hızlı program geliştirebilme.
4. Basitçe ve kısa sürede yeni özellikler ekleyebilme, çıkarabilme, değiştirebilme.
5. Basitçe suni zeka kısımlarını, algoritmalarını değiştirebilme
6. Donanımdan bağımsız olma.
7. Çok sayıda duyarga çeşidiyle çalışabilme.
Ev otomasyonu ile enerji tasarrufu sağlama
-
- Enerji giderlerini arttıran ve lüzumsuz enerji kullanımına namacıyla olan en büyük etkenler :
- Gereksiz yere açık bırakılan ışıklar,
- Kısa süreler amacıyla süratli ısıtma ve soğutma sağlamak amacıyla, yüksek seviyelerde çalıştırılan ısıtma ve soğutma sistemleri
- Evin kullanılmayan bölgelerinin ısıtılması
- Gün ışığından lüzumtiği kadar faydalanamama
- Çamaşır ve bulaşık makinesi gibi çok elektrik tüketen aygıtların akıllı sayaçlarla uyumlu olarak, indirimli saatlerde çalışması sağlanabilir.
- Isıtma sistemlerinin otomasyonla denetimü bir evin ısı enerjisi kullanımını %10, lüzumsuz ışıkların söndürülmesi, yakılan ışıkların %90 parlaklıkta yakılması, aygıtların ucuz tanıma vakitlarına göre programlanması gibi yöntemler ise elektrik enerjisi kullanımını %30’a varan oranda azaltabilir.
- Ev otomasyonu ile evin konforunun sağlanması
Konfor sağlanmasındaki asli mantık, şahsa lüzumsuz yere vakit kaybettiren işlemlerin otomasyon sistemi doğrulusunda yerine getirilmesi ve normal koşullarda kullanıcı doğrulusunda gerçekleştirilemeyecek işlemlerin yerine getirilmesidir.
Tüm perdelerin kapanması, ışıkların kısılması, alt katta alarmın döneme girmesi, TV’nin 1 saat sonra kapatılması gibi normalde vakit kaybettirecek işlemler tek bir komutla yerine getirilebilir.
Sabah belirli bir saatte kahve makinesinin çalıştırılması, suyun ve evin ısısının ayarlanması
Evden çıkarken bütün aygıtların ve kapatılıp işyerinize evden çıktığınızı haber vermek amacıyla telefon edilmesi
Çocuğunuz okula gittiğinde ya da okuldan eve döndüğünde size kısa mesajla bilgi verilmesi
Evde kimse yokken kapıyı çalanların fotoğraflarının çekilmesi.
Bahçedeki çimlerin belirli vakit Aralıklarında ve yağmur yoğunluğuna göre sulanmasını sağlar.
Evde aygıtlar ve ışıklar uzaktan kumandayla denetim edilebilir ve rastgele bir aygıtta bir problem olursa o aygıtın elektrik ve suyunu keserek servise haber verir.
Ev otomasyonu ile evin konforunun sağlanması
Çocuklarınızın odasında tespit edilen televizyon belirli bir saatten sonra kapatılabilir.
Telefon çaldığında televizyon, müzik seti gibi aygıtların sesini kapatabilir.
Hareketleri kısıtlı şahıslar uzaktan kumanda ile çevrelerini çok rahat denetim edebilir ve lüzumtiğinde yardım çağırabilirler.
Garaj kapısının açıldığını algılayarak eve geçiş yolunuzu aydınlatabilir.
Akıllı Evde Kullanılan Ev Aletleri ve İşlevleri
Televizyon: İzlenilen programa ve mekânın büyüklüğüne göre renk dağılımını ve sesi ayarlar.
Buzdolabı: Mevsim farklarına ve kullanım alışkanlıklarına göre soğutma ve dondurma seviyelerini otomatik olarak ayarlar.
Çamaşır makinesi: Çamaşır türü, miktarı ve kirlilik seviyesine göre yıkama ve kurutma stratejisini belirler.
Bulaşık makinesi: Bulaşık miktarına ve kirlilik seviyesine göre yıkama ve parlatma
stratejilerini belirler.
Ocak: Pişirilecek malzemeyi en kısa sürede ve en az enerji sarfiyatıyla pişirir
ayrıca pişirilen ürünlerin yanmasını ve taşmasını önler.
Elektrikli süpürge: Süpürülecek zemine ve toz miktarına göre enerji sarfiyatını ve
motorun emiş gücünü ayarlar.
Klima: Ortam sıcaklığına göre lüzumlu soğutmayı ve enerji tasarrufunu otomatik
olarak yapar. Hem de ilk çalıştırmalardan lüzumsuz enerji harcamalarını engeller.
Nemlendirme: Ortamın nem ihtiyacına göre otomatik olarak nem ayarı yapar.
Duş: Suyun ısısını seçtiğiniz civarda tutarak su sıcaklığındaki değişiklerden
etkilenmemenizi sağlar
Akıllı Ev’in Avantajları Ve Dezavantajları
Avantajları :
Emniyet sağlar.
Konfor sağlar.
Zaman ve enerji tasarrufu sağlar.
Fiziksel ya da zihinsel rahatsızlık yaşam sürdüren insanların yaşamını kolaylaştırır.
Sorumlulukları azaltır
Akıllı Ev’in Avantajları Ve Dezavantajları
Dezavantajları:
Uzaktan erişimle sisteme dâhil olunma ihtimali, bizim denetimümüzde olan evimizin denetimünin, başkalarına geçmesine sebep olabilir.
Sistemin denetimünde meydana gelebilecek aksaklıklar beklenmedik neticeler doğurabilir. Örneğin, nem senproblemun hasar görmesi ile bahçeniz gereğinden çok sulanabilir ya da susuz kalabilir.
İnsanı tembelliğe itip daha monoton bir yaşam yaşamasına sebep olabilir.
Sorumlulukları azaltırken insanı düşünmemeye itebilir.
Sesle verdiği komutlarda aksaklıklar oluşabilir. Örneğin, el çırparak perdeleri açan bir ev düzenin, televizyondaki bir sesten yada müzikten etkilenebilir ve ev sahibinin talebi dışında perdeler açılabilir.
İnsanın mekanikleşmesine sebep olabilir.
Akıllı Evlerden Beklentiler
Emniyet ve emniyetin artırılmasına yönelik olması,
Konfora yönelik olması,
Basitlik ve kullanım basitliği olması,
Enerji tasarrufuna yönelik sistemler olması ve
Fiziksel engelli insanlara yönelik sistemler olması beklenmektedir.
Türkiye`de ve Dünyada Akıllı evler
Türkiye’nin bilgisayarla donatılmış ilk akıllı evi Compex fuarında kuruldu.
Mutfak, hobi odası, salon, çocuk odası ve büro bölümünden meydana gelen Akıllı Ev, bir yapı endüstrisinin sponsorluğunda, IBM smarthome çözümleri ile oluşturularak Compex’teziyaretçilere sunuldu
Akıllı evin fiyatı ise 119 milyar lira olarak belirlendi
Türkiye’de şu anda fazlası firma doğrulusunda akıllı ev kurulumu yapılmaktadır.
Dünyada ise 2006 yılsinden bu yana her yıl değişik bir ülkede akıllı ev sempozyumları düzenlenmektedir.